"เล่นกีฬา พาสำเร็จ" เรียนรู้และเติบโตเป็นผู้ใหญ่อย่างสมวัย

• ผลการวิจัยยังพบว่าเด็กในช่วงเกรด 9-12 ที่เข้าร่วมทีมเล่นกีฬากับเพื่อนๆ สามารถทำคะแนนสอบและเรียนจบด้วยคะแนนที่สูงกว่าเด็กๆ ทั่วไป ยิ่งกว่านั้นทักษะการทำงานเป็นทีมที่ได้จากการเล่นกีฬายังมีแนวโน้มที่จะส่งผลดีต่อชีวิตในระยะยาวอีกด้วย เพราะกีฬาไม่ได้สอนให้พวกเขารู้แพ้รู้ชนะเท่านั้น แต่สอนให้รู้จักและมั่นใจในตัวเอง รู้จักแบ่งปันและช่วยเหลือคนอื่น ที่สำคัญกีฬายังสอนให้เคารพตัวเองและเพื่อนร่วมทีมด้วย หากลูกมีการแสดงออกของพฤติกรรมก้าวร้าวแต่ไม่รู้จะทำอย่างไรดี การให้ลูกเล่นกีฬาแบบเป็นทีมก็เป็นอีกวิธีหนึ่งที่ช่วยได้

• เครื่องดื่มช็อกโกแลตมอลต์ MILO ก็เป็นอีกหนึ่งแบรนด์ที่ส่งเสริมเรื่องนี้อย่างเข้มข้นมาโดยตลอด ล่าสุด MILO กลับมาทำหน้าที่นี้อีกครั้งพร้อมกับสโลแกนที่ว่า Teamwork Makes Us เพราะอยากชวนทุกคนมองให้ไกลกว่าเป้าหมายหรือการแพ้-ชนะ แต่ให้ซึมซับพลังและคุณค่าของทีมเวิร์ก ได้ช่วยเหลือซึ่งกันและกัน ไม่ลืมความสำคัญของการรู้จักตัวเองและเรียนรู้สิ่งดีๆ จากเพื่อนในทีม 

• ก้าวแรกของทีมเวิร์กที่ดีสามารถเกิดขึ้นได้ที่บ้าน โดยพ่อแม่สามารถส่งเสริมการทำงานเป็นทีมและพัฒนาการของลูกได้ผ่านการทำกิจกรรมต่างๆ และไม่ใช่แค่สร้างทักษะทีมเวิร์กผ่านการกระทำเท่านั้น แต่ยังสามารถปลูกฝัง 'แนวคิด' แบบทีมเวิร์กผ่านการเปิดกว้างให้เกิดการพูดคุย รับฟัง แบ่งปัน และช่วยเหลือซึ่งกันและกันภายในครอบครัวได้อีกด้วย

คุณคิดว่าเด็กๆ จะเรียนรู้และเติบโตได้ดีที่สุดตอนไหน?

ตอนที่มีสมาธิอยู่ในห้องเรียน ตอนที่ได้ฝึกฝนผ่านการลงมือทำ หรือตอนที่ได้เรียนรู้จากความผิดพลาด คำตอบก็คือ ‘ถูกทุกข้อ แต่ไม่ถูกทั้งหมด’ เพราะเด็กๆ จะเรียนรู้และเติบโตได้อย่างเต็มที่ก็ต่อเมื่อเขามีโอกาสได้แบ่งปันความรู้กับคนอื่น ได้ลงมือทำพร้อมเก็บเกี่ยวประสบการณ์ร่วมกับเพื่อนๆ ที่สำคัญคือการได้เป็นผู้พูดและผู้ฟังเพื่อแก้ไขปัญหาและเรียนรู้จากความผิดพลาดร่วมกันกับทีม  

‘ทีมเวิร์ก’ ส่วนผสมสำคัญในการเรียนรู้

อย่างที่จอห์น เมอร์ฟี เจ้าของหนังสือ Pulling Together: 10 Rules for High Performance Teamwork ได้อธิบายถึงหลักการทำงานเป็นทีมในทางวิทยาศาสตร์เอาไว้ว่า มนุษย์แต่ละคนล้วนมีศักยภาพ พรสวรรค์ และความสนใจในแบบของตัวเอง ฉะนั้นหากเรานำคนที่มีความสามารถและความสนใจต่างกันมาทำงานร่วมกัน จะก่อให้เกิดกระบวนการในการพูด การฟัง การแบ่งปันความคิด และสร้างวงจรการเรียนรู้ซึ่งกันและกันที่ให้ประสิทธิภาพสูงสุด  

ไม่ใช่แค่ช่วยให้เกิดวงจรการทำงานที่สามารถสร้างงานที่มีมิติน่าสนใจอย่างเดียว การทำงานเป็นทีมยังเป็นแหล่งเรียนรู้ภาคปฏิบัติและพัฒนาศักยภาพของสมาชิกแต่ละคนในทีมได้อย่างน่าทึ่งด้วย โดยผลการวิจัยจากนิตยสาร American Psychologist ระบุว่าการทำงานร่วมกันในทีมส่งผลกระทบโดยตรงต่อการพัฒนาศักยภาพของสมาชิกในทีม ทั้งในด้านของประสบการณ์ ประสิทธิภาพการทำงาน ทั้งยังเพิ่มระดับความคิดสร้างสรรค์ของสมาชิก รวมถึงโอกาสในการประสบความสำเร็จของชิ้นงานให้เพิ่มมากขึ้นอีกด้วย

จะเห็นได้ว่าคำสอนที่มีมาแต่โบราณว่า ‘รวมกันเราอยู่ (รอด)’ นั้นเป็นจริงอย่างที่สุด ซึ่งหนึ่งตัวอย่างที่พิสูจน์ให้เห็นว่าการทำงานเป็นทีมช่วยพัฒนาศักยภาพบุคคลให้พร้อมคว้าความสำเร็จก็คือ ‘ปลื้มจิตร์ ถินขาว’ หญิงแกร่งของวงการวอลเลย์บอลไทยที่เริ่มต้นเล่นกีฬาวอลเลย์บอลในโรงเรียนมัธยม โดยไม่ได้เชี่ยวชาญกีฬาชนิดนี้เป็นพิเศษ แต่หมั่นเรียนรู้จากโค้ชและเพื่อนร่วมทีมในโรงเรียน ฝึกฝนตัวเองสม่ำเสมอจนถูกเรียกเข้าไปเป็นหนึ่งในสมาชิกทีมชาติวอลเลย์บอลหญิงไทยด้วยวัยที่ไม่ถึง 18 ปี เนื่องจากคุณสมบัติอันโดดเด่นเรื่องการเรียนรู้และทักษะด้านทีมเวิร์ก ก่อนที่เธอจะอาศัยหลักการเรียนรู้แบบ ‘ปลาไม่เลือกน้ำ’ เติบโตในวงการต่อไป โดยเน้นความอดทนและมีวินัยทุ่มเทฝึกฝน ทำความเข้าใจทักษะหน้าที่ในตำแหน่งต่างๆ ของทีมโดยไม่ปิดกั้น และสามารถก้าวขึ้นมาเป็นตำนานปลื้มจิตร์อย่างที่ทุกคนเห็นในวันนี้  

ก้าวแรกของทีมเวิร์กอยู่ในบ้าน

แน่นอนว่าทักษะการทำงานแบบทีมเป็นหนึ่งในทักษะชีวิตที่ช่วยให้เด็กเรียนรู้และพัฒนาอย่างเข้มแข็งในอนาคต เพราะหากเราเป็นคนมีความสามารถแต่ไม่สามารถทำงานร่วมกับคนอื่นหรือปฏิบัติอย่างเข้าอกเข้าใจความรู้สึกของผู้อื่นได้ โอกาสที่จะประสบความสำเร็จในการทำงานคงเป็นไปได้ยาก จึงไม่แปลกที่คุณพ่อคุณแม่หลายคนคงเริ่มมองหาวิธีเสริมสร้างทักษะนี้ให้ลูก แต่วิธีการเสริมสร้างทีมเวิร์กนั้นง่ายกว่าที่คิด เพราะเราสามารถทำได้ทุกวันและทำได้ตั้งแต่ที่บ้าน 

ลองเริ่มจากการชวนสมาชิกทุกคนกันมาทำกิจกรรมง่ายๆในวันหยุดกับลูก อาจเป็นการเล่นเกมวันหยุด การทำอาหาร หรือแม้กระทั่งภารกิจการทำงานบ้าน การแบ่งสัดส่วนงานเพื่อพิชิตเป้าหมายเดียวกัน ต่างสามารถสร้างทีมเวิร์กให้เกิดขึ้นในตัวสมาชิกทุกคนได้ทั้งนั้น ที่สำคัญอย่าลืมให้ความสำคัญกับความรู้สึก ลองเปิดโอกาสให้สมาชิกในครอบครัวได้พูดคุยและแบ่งปัน ไม่มีอะไรอบอุ่นและมั่นคงไปกว่าการรู้ว่ามีใครบางคนพร้อมที่จะซัพพอร์ตเราในวันที่ยากลำบาก สิ่งนี้สามารถสร้างแรงบันดาลใจและใจบันดาลแรงให้กับลูกๆ ได้อย่างเหลือเชื่อ  

วิธีส่งเสริมทักษะทีมเวิร์กได้อย่างมีประสิทธิภาพในทุกวัยคือ ‘การเล่นกีฬา’